پیکسل داغ یکی از موارد شایعی است که در اکثر دوربین های دیجیتال دیده می شود. گاهی به آنها جرقه (Sparkles) هم می گویند.
پیکسل داغ شامل یک پیکسل منفرد است که در اثر افزایش فعالیت در یک واحد از فوتوسایت های سنسور ایجاد می گردد و به همین علت به شکل کاملا شارپ در تصویر دیده می شود.
به علت اینکه سنسورها از فیلترهای رنگی استفاده می کنند، پیکسل داغ معمولا دارای یکی از رنگهای سبز، آبی یا قرمز است. آنها بصورت لکه ای نیستند، منتشر نمی شوند و شباهتی به نویز هم ندارند.
مقایسه پیکسل داغ بر روی تصویر با چند نوع اثر ناشی از گرد و غبار بر روی لنز
مکانیسم ایجاد پیکسل داغ
سنسور از فوتوسایت ها (Photosite) تشکیل شده است. به بخش حساس به نوردر هر فوتوسایت، فوتودیو (Photodiode) گفته می شود. فوتودیود ها فوتون های نور را به الکترون تبدیل می کنند. بر اساس میزان فوتون ها، سنسور شارژ الکتریکی خاصی اختصاص می دهد که به عنوان ولتاژ آنالوگ توسط دوربین مورد خوانش قرار می گیرد.
این ولتاژ نمونه گیری می شود و به صورت تدریجی به مقادیر دیجیتال تبدیل می گردد. این مقادیر دیجیتال در طی فرایندهای بعدی، تصویر نهایی را تشکیل می دهند.
برای مطالعه بیشتر در خصوص ساختمان و کارکرد سنسورها می توانید به مقاله نحوه کارکرد سنسور در دوربین های عکاسی دیجیتال در همین وب سایت مراجعه فرمایید.
وقتی شارژ الکتریکی به داخل حفره های سنسور نشت می کند، این شارژ الکتریکی اضافی، ولتاژ را در فوتودیود ( درون فوتوسایت) بالا می برد و آن را روشن تر از آنچه باید باشد نشان می دهد و به این ترتیب پیکسل داغ در تصویر شکل می گیرد.
وقتی سنسور داغ است، جریان نشت افزایش می یابد و در نتیجه پیکسل های داغ بیشتری ایجاد می شود که در تصاویر نهایی دیده خواهد شد.
این وضعیت اغلب زمانی اتفاق می افتد که نوردهی طولانی مدت انجام می شود، مثلا در عکاسی از ستارگان و یا زمانیکه یک ایزوی بالا ( معمولا بالاتر از 400 یا 800) در تنظیم دوربین بکار رفته باشد.
عوامل مختلفی می توانند در ایجاد پیکسل داغ موثر باشند:
1) نوردهی طولانی، که در این حالت مدت نوردهی به فوتودیودها و احتمال نشت شارژ الکتریکی افزایش می یابد.
2) ISO بالا، که با افزایش حساسیت سنسور، دریافت سیگنال های الکتریکی نا مطلوب نیز افزایش خواهد یافت.
3) دمای بسیار بالای محیط، که با گرم شدن دوربین و در نتیجه گرم شدن سنسور همراه خواهد بود و می تواند فرایند ایجاد پیکسل داغ را تشدید کند.
4) کارکرد زیاد سنسور، بطوریکه در سنسورهایی که به مدت طولانی مورد استفاده قرار گرفته اند، ممکن است موارد ایجاد پیکسل داغ افزایش یابد.
اهمیت پیکسل داغ
پیکسل داغ اصولا هنگام پردازش تصاویر در رایانه دیده می شود، یعنی هنگامیکه با بزرگنمایی 100 درصد به عکس نگاه کنید و معمولا در مونیتور دوربین قابل رویت نیستند. آنها درISO بالاتر بیشتر دیده می شوند.
هر دوربینی پیکسل داغ دارد. حتی اگر تا حالا در دوربینی دیده نشده است، ممکن است بعدا دیده شود. وجود پیکسل داغ نباید موجب نگرانی شود، نقصی برای دوربین عکاسی محسوب نمی شود و عاملی برای پس دادن دوربین عکاسی خریداری شده نمی باشد!
جای پیکسل های داغ بر روی تصویر (و سنسور) همیشه ثابت است. گاهی در عکس ها دیده می شود و گاهی دیده نمی شود. اگر کسی خیلی نگران آنها است، می تواند جایشان را پیدا کند و همیشه در عکس های خود آنها را ببیند، ولی معمولا افراد به این پیکسل ها توجهی ندارند.
پیکسل داغ در بزرگنمایی تصویر معمولا به حالت صلیبی شکل دیده می شود.
روش پیدا کردن پیکسل های داغ
برای این کار درپوش لنز را روی آن قرار دهید. دوربین را بر روی تنظیمات دستی قرار داده و ISO را بر روی 100 بگذارید. روزنه دیافراگم را بر روی اعداد بزرگتر مثل f/16 و سرعت شاتر را در حدود 5-10 ثانیه تنظیم کنید و یک عکس بگیرید.
سپس ISO را بر روی 800 و سرعت شاتر را به 1/1000 تغییر دهید، ولی اندازه روزنه دیافراگم را تغییر ندهید. سپس یک عکس دیگر بگیرید.
در بزرگنمایی 100 درصد هر دو عکس را بررسی کنید.
پیکسل های رنگی کوچک نشان دهنده پیکسل های داغ می باشند و اگر بر روی آنها زوم کنید معمولا به حالت صلیبی شکل دیده می شوند. شما احتمالا در عکس دوم که ISO بالاتری داشت، پیکسل های داغ بیشتری خواهید یافت.
برطرف کردن پیکسل داغ
پیکسل داغ در عکاسی مشکل بزرگی نیست اصولا می توان از آن چشم پوشی کرد. در عین حال می توان آن را به سادگی در یک نرم افزار ویرایش عکس مثل فوتوشاپ یا لایت روم برطرف نمود.
یک روش اصلاح پیکسل داغ با استفاده از ابزار Spot Healing Brush نرم افزار فوتوشاپ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
گردآوری و تألیف: امیر دولتیاری
تاریخ نگارش/آخرین ویرایش: 1398/4/14
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
مراجع:
1-Nasim Mansurov (2018). Dead vs Stuck vs Hot Pixels, Retrieve from http://photographylife.com on Apr 24.
2-Ken Rockwell (2006). Hot Pixel, Retrieve from http://kenrockwell.com on Apr 25.
3-Editors (2018). Pixel defects. Retrieve from www.stemmer-imaging.com on Dec 6.
4-Lewis McGregor (2016).What is a Hot Pixel and How Can You Remove One? Retrieve from www.premiumbeat.com on Apr 25.
5-Anubhav (2017).How to Remove Hot Pixels in Photoshop. Retrieve from https://lightcolorshadow.com on Oct 14.
مقالات مرتبط:
- اصول پایه نوردهی در عکاسی (بخش 1) مثلث نوردهی
- اصول پایه نوردهی در عکاسی (بخش 2) سرعت شاتر
- اصول پایه نوردهی در عکاسی (بخش 3) روزنه دیافراگم
- اصول پایه نوردهی در عکاسی (بخش 4) حساسیت سنسور (ISO)
- نحوه کارکرد حسگر ( سنسور ) در دوربین های عکاسی دیجیتال
- انواع لنزها و طبقه بندی آنها
- مقایسه لنز تک کانونی (پرایم) با لنز زوم
- کاربرد های ISO خودکار (Auto ISO)